Aanvullingen op de in boekvorm verschenen eerste druk van Handboek Katholieke Medische Ethiek onder redactie van mgr.dr. W.J. Eijk, dr. L.J.M. Hendriks en dr. J.A. Raymakers. De on-line teksten staan onder redactie van dr. Willem Jacobus kardinaal Eijk, dr. L.J.M. Hendriks en prof.dr. F.J. van Ittersum.
In de wetenschappelijke onderzoeksituatie reikt het informed consent verder dan in de strikt therapeutische setting. De wet eist dan ook schriftelijke informatie en schriftelijke toestemming en dat is terecht. Inhoudelijk zal de informatie veel vollediger moeten zijn dan in de therapeutische situatie. Er kan hier immers geen afweging gemaakt worden tussen het nut van de …
2.1. Doel en omschrijving Met klinische research bedoelen we onderzoek naar de oorzaken en de behandelingsmogelijkheden van ziekten in de actuele mens: het onderzoekobject is de mens zelf, niet het dier, proefdier, de chemische opstelling of iets dergelijks. Men heeft dus steeds een morele verhouding tot die mens; men is immers (mede)verantwoordelijk voor zijn welzijn …
Zeer veel, ook eenvoudige, ingrepen voor diagnostiek, preventie en behandeling hebben ongewenste neveneffecten, die – ook als ze zeldzaam zijn – grote gevolgen kunnen hebben. Men onderscheidt bijwerkingen en complicaties. Bijwerkingen zijn bekende, ongewenste effecten die soms tot belangrijke pathologie leiden, maar door hun aanvaardbare frequentie en ernst de algemene toepasbaarheid van de handeling niet …
Veel methoden van aanvullend onderzoek voor de diagnostiek zijn niet prettig om te ondergaan en dat geldt ook voor methoden van behandeling en preventie. Is men nu verplicht om alle voorstellen van de hulpverlener te volgen, ook als men daar ernstig tegenop ziet? Het antwoord is dat de patiënt zelf als eerste verantwoordelijk is voor …
1.1.1. De zorgverlener-patiënt relatie of arts-patiëntrelatie In de geneeskunde is er in de besluitvorming altijd een spanning tussen de patiënt en de hulpverlener. De eerste stap in het besluitvormingsproces wordt genomen door de patiënt die besluit om hulp te zoeken en daarin is hij vrij. De morele vrijheid van keuze is niet onbeperkt. Men is …
Het feit dat een patiënt zich onder medische behandeling stelt en behandeld wordt, brengt noodzakelijkerwijs de registratie van persoonsgegevens met zich mee. Deze gegevens zijn niet bestemd voor derden. Het recht op privacy van medische dossiers wordt van oudsher beschermd door de geheimhoudingsplicht van de arts. De patiënt heeft recht op een effectieve bescherming van …
Ook wanneer de patiënt niet persoonlijk aanwezig is, verdient hij respect. Spreken over de patiënt door te verwijzen naar zijn ziekte, kamer of bednummer, in plaats van naar zijn naam, is duidelijk een praktijk die geen recht doet aan het respect dat elk mens toekomt. In gesprekken tussen gezondheidswerkers over een patiënt moeten alle vernederende, …
Het recht op privacy, dat wil zeggen op bescherming van het persoonlijke domein, is een recht dat ieder mens van nature heeft. In de praktijk heeft het recht op privacy vele aspecten. Die aspecten zijn onder meer de wijze waarop wordt omgegaan met informatie over het privédomein en de wijze waarop de patiënt in zijn …
Het is vanzelfsprekend dat de patiënt recht heeft op informatie over de aard van de gediagnosticeerde ziekte en over alles wat de gezondheidswerkers in het kader van de behandeling willen ondernemen. De twee partijen tussen wie de informatie-uitwisseling plaatsvindt, verschillen sterk in hun niveau van praktische en fundamentele kennis ter zake, en het is vooral …
Er zijn verschillende elementen in de houding van de beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg ten opzichte van de patiënt die vanzelfsprekend lijken, maar die toch besproken moeten worden. Deze elementen betreffen de vertrouwelijkheid van de meestal tijdelijke relatie tussen de zorgverlener en de patiënt, en de vertrouwelijkheid van de informatie die de arts in zijn functie …
